Nie dajcie sobie tego wmówić
Do niedawna głównym wrogiem reform klimatycznych były korporacje, które przez lata blokowały je dezinformacją i...
Szare klocki, szklane klatki, depresyjne budynki niszczące ludzkiego ducha – krytykom architektury nowoczesnej nie brakuje...
W Polsce trwa uśmiechnięta czystka. A może nawet – kto wie? – aksamitna rabacja… Co prawda nie brak malkontentów,...
Znaczna część zachodniej lewicy tkwi w przeświadczeniu, że trzeba możliwie szybko dogadać się z Rosją. My ciągle powtarzamy, że to niemożliwe,...
B. Gajdzik, A. Janociński, A. Magiera: Jak się zakłada związek w instytucji kultury?
Tomasz Kozak: Na pohybel wielonarodowym wampirom. Jakiej popkultury potrzebuje lewica
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
Jarosław Pietrzak: Napoleon, któremu o nic nie chodziło
Iara Lee o arabskim hip hopie i swoim najnowszym filmie dokumentalnym "Cultures of Resistance"
Realizując swój film dokumentalny o muzyce elektronicznej, "Modulations" (1998), dowiedziałam się bardzo wiele o rapie. Geniusz hip-hopu początkowo wyłonił się jako coś w rodzaju imprezowego sportu, w którym miejscy biedacy mogli stworzyć z ocalonych resztek muzyki coś zupełnie nowego. Wkrótce jednak hip-hop stał się wyrazem gniewu i niepokoju, kiedy to Ronald Reagan, kokaina i porachunki gangów zafundowały Afroamerykańskim społecznościom nędzę, a getta od Harlemu aż po Compton wyrastały jak grzyby po deszczu. Karty tej niecenzurowanej historii rządów Reagana, były dosadnie ilustrowane właśnie przez raperów.
Od tego czasu hip-hop zdołał rozszerzyć swe granice oddziaływania i dał głos tłumionym masom w miejscach takich jak Gaza, Liban i Irak. W miejscach, gdzie trzeba znosić nierówności rasowe i obcych okupantów, czy inne negatywne konsekwencje obłędnych decyzji USA.
Fuck the police coming straight from the underground / a young nigga's got it bad cause I'm brown / and not the other color / so police think / they have the authority / to kill a minority."
("Pieprzyć policję. Przybywam prosto z podziemia / Młody czarnuch oberwie bo jest czarny / a nie innego koloru / tak myśli policja / że ma przyzwolenie / na wybicie mniejszości.")
Ten tekst, na przykład, niegdyś w ustach Ice Cube’a, dzisiaj mógłby być równie dobrze wypowiedziany przez DAM (Da Arab MCs), palestyńskie hip-hopowe trio zmuszone do życia jako "izraelscy Arabowie" w izraelskim slumsie.
W moim najnowszym filmie, "Cultures of Resistence" (ma się ukazać tej jesieni), badam zróżnicowanie aktywności społecznej w tych częściach świata, które w szczególności zmagają się z wojną, zniewoleniem i biedą. Wyjątkową uwagę zwracam na działania o charakterze twórczym. Podczas swoich podróży na Bliski Wschód zetknęłam się z prawdziwym hip-hopowym odrodzeniem i z artystami takimi jak Ramallah Underground i Shadia Mansour (z Palestyny), czy przebywający w Londynie irakijski raper Lowkey. Wszyscy oni są częścią większego kolektywu znanego jako the Arab League of Hip Hop. W swoich tekstach ostro sprzeciwiają się tyranii izraelskiej i amerykańskiej okupacji, domagają się równości wszystkich ludzi, i zapewniają o swojej arabskiej tożsamości wbrew wszelkim próbom wymazania ich kultury. Jak powiedziała Shadia, ich celem jest dać do zrozumienia światu, że "Palestyna jest na mapie" i że zawsze tak będzie.
Cultures of Resistance: A Day with Lowkey & Shadia Mansour from Cultures of Resistance on Vimeo.
Podobnie jak raperom wcześniejszych generacji, technologia wyszła naprzeciw i tym artystom, pozwalając im, dzięki takim portalom społecznościowym jak Facebook, Twitter, Myspace czy Youtube, szerzyć swoją muzykę na skalę światową. Ten sam Internet, wynaleziony przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych, teraz, na zasadzie bumerangu, wspomaga przeciwników imperializmu. Dzięki Internetowi mogą szerzyć swoją zaangażowaną twórczość lekceważąc jakiekolwiek granice. Sieć przysłużyła się także do zainicjowania całkiem interesujących kolaboracji. Lowkey i Shadia Mansour połączyli ostatnio siły ze znanym uczonym Normanem Finkelsteinem, by rozpocząć trasę "Free Palestine Tour" - z okazji ukazania się ostatniej książki Finkelsteina "This Time We Went Too Far" ("Tym razem zaszliśmy za daleko"). Książka jest skrupulatnym i bolesnym rozliczeniem z krwawą izraelską Operacją Płynny Ołów (Operation Cast Lead) w Strefie Gazy zeszłego roku. Razem z innymi arabskimi hip-hopowymi wykonawcami, Shadia i Lowkey jeżdżą w trasy z uznanymi artystami, także ze Stanów Zjednoczonych. A podczas pobytu w Nowym Jorku odwiedzili DJ'a Jonny’ego "Juice’a" Rosado, producenta legendarnej grupy Public Enemy, która była wczesną inspiracją dla buntowniczych arabskich raperów. (Obejrzyj video poniżej, gdzie można dostrzec Lowkey'a i Shadię nagrywających w studio i posłuchać jak tłumaczą zejście się ich muzyki z politycznym zaangażowaniem).
Na szczęście Shadia i Lowkey nie są sami. W tym regionie miałam okazję spotkać wielu innych hip-hopowych artystów, a każdy z nich miał do opowiedzenia historie o życiu, gdzie samo oddychanie jest już aktem oporu wobec kulturalnych represji. Na przykład Katibe 5. Członkowie grupy, młodzi Palestyńczycy, którzy dorastali w obozach dla uchodźców w Libanie, filozoficznie objaśniali mi jak wszystko na świecie łączy się ze sobą i jak wszyscy ludzie muszą zrozumieć, że ich działania, lub ich brak, mogą wpłynąć na innych ludzi z bardzo oddalonych miejsc jak np. Palestyna. DARG (Da Arabian Revolutionary Guys), to inna popularna hip-hopowa grupa, którą spotkałam w Gazie. Od kiedy rozpoczęto tam nielegalną blokadę, nie mogli koncertować za granicą. Blokada służyła nie tylko temu, żeby odciąć ludzi tam mieszkających od niezbędnych dostaw, ale także, żeby pozbawić mieszkańców szansy opowiedzenia światu swojej historii. Oczywiście zmieniło się to odkąd izraelscy komandosi zmasakrowali dziewięciu pracowników humanitarnych na statku Mavi Marmara stanowiącym część Flotylli Wolności (Gaza Freedom Flotilla). W konsekwencji rząd egipski zmuszony został poluzować zakaz podróży dla DARG (Objeżdżają teraz Europę, a do Stanów trafią na jesieni [tekst został opublikowany 27 lipca - przyp. redakcji]).
Cultures of Resistance: Resistance Artist Katibe 5 from Cultures of Resistance on Vimeo.
Chociaż nie ma za co być wdzięcznym, jest to bardzo ciekawe, jak zwieńczona porażkami polityka Stanów Zjednoczonych i jej fatalne skutki przyczyniły się do powstania aktywnych hip-hopowych kultur w USA oraz innych częściach świata. Chociaż hip-hop w Ameryce uległ w znacznym stopniu dominacji kultury konsumpcyjnej, to jego forma pierwotna pozostanie silna i będzie szerzyć się poza kontynent, od getta do getta, jako popularne narzędzie oporu i poświadczenie własnej kultury. Czy sama rap uratuje Palestynę, skończy wojnę w Iraku i raz na zawsze zakończy kolonializm? Pewnie nie. Ale hip-hop okazał się być dla arabskiej młodzieży jednym z niewielu dostępnych jej narzędzi. Narzędzi, dzięki którym mogą przypomnieć światu, ich własnym językiem, że wciąż są tutaj i że nikt ani nic ich nie uciszy.
Iara Lee
tłumaczenie: Katarzyna Ślosarska
Tekst pochodzi z bloga autorki na witrynie internetowej dziennika "The Huffington Post" (huffingtonpost.com).
Dziękujemy autorce za zgodę na przedruk.
Iara Lee jest brazylijską realizatorką filmową i aktywistką pochodzenia koreańskiego. Obecnie pracuje w sieci grupującej kilka projektów edukacyjnych, artystycznych i kulturalnych skupionych wokół idei kultury jako środka oporu politycznego i rozwiązywania konfliktów, którego centralną platformą jest strona internetowa CulturesOfResistance.org oraz film dokumentalny Iary "Cultures of Resistance". Film rozpoczął niedawno swoje tournée po ekranach międzynarodowych festiwali filmowych.
