Artur Troost: Reakcjonizm architektoniczny - zawoalowana ofensywa skrajnej prawicy
Szare klocki, szklane klatki, depresyjne budynki niszczące ludzkiego ducha – krytykom architektury nowoczesnej nie brakuje... [4]
Przemysław Wielgosz: Aksamitna rabacja?
W Polsce trwa uśmiechnięta czystka. A może nawet – kto wie? – aksamitna rabacja… Co prawda nie brak malkontentów,... [1]
Górska: Zachodnią lewicę charakteryzuje naiwny pacyfizm. W Razem jesteśmy realistami
Znaczna część zachodniej lewicy tkwi w przeświadczeniu, że trzeba możliwie szybko dogadać się z Rosją. My ciągle powtarzamy, że to niemożliwe,... [41]
Jarosław Urbański: John Deere i rolnicze blokady
Ostatnie protesty rolników budziły skojarzenia z czasami Andrzeja Leppera. To z pewnością największa mobilizacja rolników od czasów wejścia Polski do... [1]
George Monbiot: Populizm agrarny. Skrajna prawica przejmuje protesty rolników
Skrajnie prawicowe ugrupowania w całej Europie cynicznie wykorzystują dolę rolników i ich sprzeciw do budowania własnego poparcia. Przekonują, że... [1]
Patrycja Wieczorkiewicz: Istnieją formy dyskryminacji mężczyzn ze względu na płeć
[polemika z Piotrem Wójcikiem]
Płeć nie jest ani jedynym, ani najważniejszym źródłem dyskryminacji, opresji, wyzysku. Ale czy może nim być –... [4]
Więcej...
B. Gajdzik, A. Janociński, A. Magiera: Jak się zakłada związek w instytucji kultury?
Andrzej Frączysty: Czym zajmuje się Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”? Czy to „tylko” teatr?
Bartosz Gajdzik: To... [0]
Lech Nijakowski: Koniec świata w popkulturze
My, interpretatorzy, wydobywamy z filmu dodatkowe sensy, ale ludzie idą do kina, żeby zobaczyć, jak zombie jedzą mózgi
Motyw „końca świata,... [0]
Tomasz S. Markiewka: Zapomniana sztuka wypoczynku
Publiczna propaganda czasu wolnego powinna polegać nie na wtłaczaniu nam jakiejś ideologicznej papki, ale stworzeniu przez państwo ogólnych warunków... [0]
Tomasz Kozak: Na pohybel wielonarodowym wampirom. Jakiej popkultury potrzebuje lewica
„Fantomas” Julio Cortázara powstaje z zawieruchy, której kolejne fale cyklicznie rozbijają się o znieczulicę naszpikowaną fetyszami... [0]
Więcej...
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
„Kos” to kino zemsty. Okrutnej. A właściwie dwóch – chłopów na panach oraz Polaków na uciskających ich Rosjanach. Jest rok 1794,... [0]
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
Żarty z teorii skapywania, dziedziczenia majątku, obniżania podatków, chciwości, niechęci do redystrybucji – to wszystko jest pewną... [1]
Jarosław Pietrzak: Napoleon, któremu o nic nie chodziło
Najdziwniejsze w Napoleonie Ridleya Scotta jest to, że jest to film całkowicie wypłukany z polityki.
Nie należę do tych, którym nic się w tym... [0]
Agnieszka Wiśniewska: „Chłopi” kontra „Chłopki”
Film „Chłopi” nie ma sensu. Pod pretekstem adaptacji powieści Reymonta sięgnięto po znane obrazy i skupiono się na kobiecie, bo dziś tak... [0]
Więcej...
Przemysław Wielgosz: Samorządowa kontrrewolucja
[2014-11-25 10:18:30]
Listopadowe wybory samorządowe rozpalają wyobraźnię komentatorów politycznych. Uważa się je za najważniejszy test przed przyszłoroczną elekcją parlamentarną. Pytanie czy długofalowa tendencja wzrostu poparcia dla PiS zostanie powstrzymana lub nawet odwrócona spędza sen z powiek działaczom głównych partii na polskiej scenie politycznej. Wszystko dzieje się tak jak zwykle w ciągu minionych 25 lat – walka o samorządy ma być papierkiem lakmusowym i odzwierciedleniem zmieniających się układów sił na scenie parlamentarnej. Wydaje się jednak, że oglądanie wyborów lokalnych przez pryzmat parlamentu i rządu jest coraz bardziej zawodne. Od jakiegoś bowiem czasu w polskich miastach, powiatach i gminach dzieją się bardzo ciekawe i brzemienne w skutki rzeczy. Można nawet zaryzykować stwierdzenie, że to one zdecydują o przyszłości demokracji w naszym kraju.
Władze lokalne coraz częściej autonomizują się wobec układów partyjnych. Najlepiej widać to na przykładzie wielkich miast. Ich prezydenci – Grobelny w Poznaniu, Majchrowski w Krakowie czy Dutkiewicz we Wrocławiu stworzyli własne zaplecze i zapewnili sobie już kilkakrotnie reelekcje. Brak ograniczeń w ilości kadencji sprawił, że prezydenci największych polskich miast stali się praktycznie nieodwoływalni, a wraz z nimi nieodwoływalne są skupione wokół nich grupy interesu. Ten fakt przekonuje najlepiej, że chwalona często i bezrefleksyjnie autonomizacja samorządów wcale nie wychodzi na dobre demokracji.
Decentralizacja, która miała być sposobem na przybliżenie władzy ludziom stała się w warunkach neoliberalnego reżimu akumulacji skutecznym sposobem na wyeliminowanie społecznej kontroli nad władzą. O ile kontrola ta działa jeszcze na poziomie centralnym, o tyle w społecznościach lokalnych została niemal całkowicie rozbrojona. I to właśnie stało się przewagą konkurencyjną samorządów nad władzami centralnymi. Oczywiście przewagą w oczach kapitału szukającego okazji do rentownych inwestycji. To, czego nie da się załatwić w ministerstwach, zmuszonych do uwzględniania protestów i potrzeb społecznych, da się zrobić w urzędach miast, gmin czy sejmikach wojewódzkich. Prywatyzacja usług publicznych (służba zdrowia, edukacja, komunikacja, wywóz śmieci, wodociągi), reprywatyzacja zasobów mieszkaniowych i gruntów pod budownictwo, tworzenie specjalnych stref ekonomicznych – specjalnych, bo wolnych od przepisów Kodeksu Pracy i związków zawodowych – oto obszary na których odbywa się dziś głęboka transformacja społeczna, często w niesłychanie brutalnej postaci. Koalicja władz lokalnych, deweloperów, czyścicieli kamienic, międzynarodowych korporacji i finansujących ich wszystkich banków zwarła szyki w wielkim dziele oddolnej komodyfikacji Polski. Hasła głoszące, że „miasto to firma" znakomicie odzwierciedlają ducha tej koalicji. Mimo że jej działanie realizuje się na poziomie lokalnym, nie mogłaby być tak skuteczna gdyby nie została zadekretowana i zuniwersalizowana na poziomie ogólnokrajowym. Państwo przestało być głównym polem walki o utowarowienie kolejnych dziedzin życia. Zadowoliło się wyznaczeniem jej prawnych ram i zapewnieniem mechanizmu systemowego pozwalającego transferować skutki rozlicznych prywatyzacji „w górę". Teraz to burmistrzowie, prezydenci miast, a nawet wójtowie prywatyzują, deregulują i liberalizują [1].
Społeczną odpowiedzią na tę transformację jest wysyp ruchów i inicjatyw miejskich w ostatnich latach. Ich pojawienie się bywa wiązane ze zmianą pokoleniową, ale w rzeczywistości jest to spontaniczna reakcja na zejście prywatyzacji i komodyfikacji na poziom lokalny. Niewątpliwie można w nich widzieć nadzieję na odnowienie realnej i oddolnej demokracji zdolnej stawić czoła samorządowej kontrrewolucji. Niektóre z nich odnotowały nawet spektakularne sukcesy, jak zablokowanie planu przeprowadzenia zimowych igrzysk olimpijskich w Krakowie. W dalszym ciągu jednak grupy te sytuują się na marginesie walki wyborczej i, z wyjątkiem Poznania, raczej nie zaznaczą w niej swojej obecności.
Słabością inicjatyw lokalnych jest świadome zawężenie ich horyzontu programowego do kwestii istotnych tylko na określonym terytorium. Uruchomiona w ten sposób logika partykularyzmu spycha ruchy miejskie ku NGOizacji, koncentracji na zarządzaniu stylem życia (osławione ścieżki rowerowe) i odpolitycznieniu. Tymczasem stawką ich skuteczności jest wspieranie walk społecznych toczonych na poziomie lokalnym, ale o jak najbardziej uniwersalne cele. Chodziłoby o nadanie tym walkom politycznego i klasowego wymiaru, tak by nie dało się ich skanalizować w zwykłe „problemy do rozwiązania" dla administracji. Przykładem mogą być ruch lokatorski czy walki o dostęp do publicznej komunikacji (w tym kolei), mniej lub bardziej związane w walkami pracowniczymi, które z definicji są uniwersalne. Uniwersalne cele stoją także przed inicjatywami sprzeciwiającymi się grodzeniu przestrzeni miejskiej czy reprywatyzacji.
Lokalne ruchy społeczne nie przejmą władzy w tych wyborach. Dziś stoją przed alternatywą: albo się upolitycznią i zajmą klasowe stanowisko, albo za chwilę nie będzie ich wcale.
Przypis:
[1] Więcej na ten temat: LINK.
Przemysław Wielgosz
Artykuł pochodzi z listopadowego numeru "Le Monde diplomatique - edycja polska".
|
lewica.pl w telefonie
Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:
-
25 LAT POLSKI W NATO(WSKICH WOJNACH)
- Warszawa, ul. Długa 29, I piętro, sala 116 (blisko stacji metra Ratusz)
- 13 marca 2024 (środa), godz. 18.30
-
Poszukuję
-
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
- Discord
- Teraz
-
Historia Czerwona
-
Discord Sejm RP
- Polska
- Teraz
-
Szukam książki
-
Poszukuję książek
-
"PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
- Lca
-
Podpisz apel przeciwko wprowadzeniu klauzuli sumienia w aptekach
- https://naszademokracja.pl/petitions/stop-bezprawnemu-ograniczaniu-dostepu-do-antykoncepcji-1
-
Szukam muzyków, realizatorów dźwięku do wspólnego projektu.
- wszędzie
- zawsze
Więcej ogłoszeń...
29 marca:
1826 - Urodził się Wilhelm Liebknecht, niemiecki polityk, socjaldemokrata, jeden z założycieli SPD oraz ojciec późniejszych działaczy lewicowych, Karla i Theodora.
1917 - Rosyjski rewolucyjny Rząd Tymczasowy wydał deklarację w sprawie niepodległości Polski.
1943 - W USA wprowadzono reglamentację mięsa, masła i sera.
1973 - Ostatni amerykańscy żołnierze opuścili terytorium Wietnamu.
1998 - Wybory parlamentarne na Ukrainie wygrali komuniści.
2004 - W Irlandii - jako pierwszym kraju na świecie - wprowadzono całkowity zakaz palenia w pubach i restauracjach.
2008 - W Słupsku i Redzikowie doszło do protestów przeciwko instalacji w Polsce amerykańskiej tarczy antyrakietowej.
2008 - W Paryżu zmarł Emanuel Mink, pseud. Mundek, polski działacz komunistyczny, stolarz, uczestnik hiszpańskiej wojny domowej oraz francuskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. Honorowy obywatel demokratycznej Hiszpanii.
?