62 lat temu ogłoszono Manifest PKWN

[2006-07-22 15:11:27]

62 lata temu, Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego wydał w Chełmie (po wcześniejszym zatwierdzeniu przez Józefa Stalina) Manifest i pierwsze dekrety, które zapowiadały przyszły kształt polityczny i społeczny powojennej Polski.

PKWN powołał Krajową Radę Narodową z Edwardem Osóbką-Morawskim na czele i z Wandą Wasilewską i Andrzejem Witosem jako wiceprzewodniczącymi. Zapowiedziano powołanie Milicji Obywatelskiej, ukaranie zbrodniarzy nazistowskich, repatriację osób pozostających poza granicami kraju.

Obiecano także reformę rolną, uspołecznienie środków produkcji i bezpłatną edukację.

W Polsce Ludowej 22 lipca obchodzony był jako Narodowe Święto Odrodzenia Polski. Największe uroczystości odbywały się w związku z rocznicami "tysiąclecia Państwa Polskiego" w 1966 roku.

Opinia publiczna podzielona jest co do oceny znaczenia 22 lipca. Dla wielu był to początek sowietyzacji kraju, dla innych koniec nazistowskiej okupacji i początek wolnej Polski.

W roku 1944 tekst manifestu był naprawdę wzruszający, ludzie płakali, gdy czytali te słowa. Każdy w Polsce walczył o słuszną sprawę, trudno się było rozeznać, kto jest kto. Oczywiście ta odezwa została wykorzystana przez Moskwę. Przed przemianami w tym kraju nie można było o tym mówić. Jednak dla mnie ten dzień, niezależnie od tego, że Rosjanie wykorzystali manifest do swoich celów, zawsze wiąże się ze wspomnieniem wyzwolenia z niemieckiej okupacji. Nikt z młodych nie zrozumie, co to było za wzruszenie i radość... - wspomina Benedykt Adamczyk, ktory drukował Manifest PKWN w 1944 roku w Chełmie.

Pełną treść Manifestu można przeczytać tutaj.

Grzegorz Ilnicki

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

28 czerwca:

1878 - W Maziarni k. Chełma urodził się Stanisław Brzozowski, polski filozof, pisarz, publicysta, krytyk teatralny i literacki; zwolennik materializmu dziejowego, który wprowadził marksizm do myśli polskiej.

1883 - W Krakowie urodził się Bolesław Drobner, polityk PPS, w czasie wojny więziony przez władze radzieckie, po wojnie pierwszy polski prezydent Wrocławia, poseł.

1892 - Urodził się Edward H. Carr, brytyjski historyk, dziennikarz i teoretyk stosunków międzynarodowych. marksista.

1896 - W Argentynie powstała Partia Socjalistyczna (Partido Socialista).

1900 - Urodził się Leon Kruczkowski, pisarz i publicysta. W okresie międzywojennym działacz lewicowy. Autor "Dlaczego jestem socjalistą?". Po wojnie - w PZPR.

1919 - Została powołana Międzynarodowa Organizacja Pracy.

1924 - Powstało przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe.

1929 - W Poznaniu urodził się Alfred Miodowicz, hutnik, działacz związkowy, polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji.

1936 - Śmiercią samobójczą zmarł Aleksander Berkman, amerykański działacz anarchistyczny.

1937 - Na łamach „Robotnika” ukazała się deklaracja Legionu Młodych-Frakcji o zaprzestaniu działalności i przystąpieniu do PPS.

1937 - W Wiedniu zmarł Max Adler, wybitny działacz ruchu robotniczego, czołowy przedstawiciel austromarksizmu.

1942 - Wincenty Markowski został przedstawicielem Polskich Socjalistów w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym.

1948 - Wykluczenie Jugosławii z Kominformu.

1950 - Sejm PRL przyjął ustawę o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli.

1960 - Władze Kuby dokonały konfiskaty i nacjonalizacji amerykańskich rafinerii ropy naftowej zlokalizowanych na jej terytorium.

1967 - Izrael zaanektował należacą do Jordanii i zamieszkaną przez Palestyńczyków wschodnią część Jerozolimy. Okupuje ją do dziś.

1974 - W kopalni „Silesia” w Czechowicach-Dziedzicach doszło do wybuchu metanu – zginęło 34 górników.

2009 - W wyniku wojskowego zamachu stanu w Hondurasie od władzy odsunięto lewicowego prezydenta Manuela Zelayę.

2013 - Na placu Taksim w Stambule rozpoczął się antyrządowy protest, który ogarnął w następnych dniach inne miasta i regiony Turcji.

2020 - Zmarł Mimi Soltysik, amerykański polityk i muzyk, współprzewodniczący Socjalistycznej Partii USA

2020 - Zmarła Shen Jilan, chińska polityczka, delegatka do Ogólnochińskiego Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (1954–2020)

?
Lewica.pl na Facebooku