Szwecja: Samowie uznani za naród

[2010-11-29 15:00:37]

25 listopada szwedzki parlament przyjął poprawki do konstytucji kraju w wyniku których zamieszkująca ten kraj mniejszość Samów (Lapończyków) została uznana za naród, a nie jak dotychczas za jedną z mniejszości etnicznych, językowych czy religijnych.

Według szwedzkich konstytucjonalistów przyznanie Samom statusu narodu stwarza dla nich teoretyczną możliwość domagania się w przyszłości szerokiej autonomii, a nawet prawa do samostanowienia. Obecnie największe uprawnienia mają Samowie norwescy, który posiadają własny parlament (Sametinget/Sámediggi/Sämitigge/Sää´mte´ǧǧ) w miejscowości Kárášjohka, a także mają zagwarantowane prawo do hodowli reniferów.

Samowie (nazwa Lapończycy jest przez nich samych uważana za obelżywą) zamieszkują w granicach Norwegii, Finlandii, Rosji oraz Szwecji. Ich liczebność ocenia się na 70-75 tysięcy. Mówią własnym językiem (w Norwegii, Szwecji i Finlandii różne dialekty tego języka mają status języków regionalnych). Języki lapońskie zachodnie w Norwegii, Szwecji i części Finlandii zapisywane są alfabetem łacińskim, a lapońskie wschodnie w Rosji i częściowo w Finlandii - grażdanką. Większość Samów wyznaje luteranizm (w tym część należy do konserwatywnego ruchu laestadiańskiego), zaś Samowie kolscy - prawosławie.

Szymon Martys

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

27 czerwca:

1869 - W Kownie urodziła się Emma Goldman, teoretyczka anarchizmu, bojowniczka o prawa kobiet.

1875 - Zjazd zjednoczeniowy niemieckiej socjaldemokracji w Gotha. We wspólną partię łączą się niemieccy zwolennicy Marksa i Lassalle'a.

1880 - Urodziła się Helen Keller, amerykańska głuchoniewidoma pisarka, pedagożka i działaczka społeczna. Była członkinią Socjalistycznej Partii Ameryki i związku zawodowego Robotników Przemysłowych Świata. Działała na rzecz praw wyborczych kobiet, praw pracowni

1893 - USA: Krach na giełdzie nowojorskiej.

1905 - Doszło do buntu załogi na pancerniku rosyjskiej floty czarnomorskiej Potiomkin.

1947 - Urodził się Tron Øgrim, norweski pisarz, dziennikarz i lewicowy działacz polityczny.

1952 - Gwatemala: Postępowy prezydent Jacobo Arbenz ogłosił reformę rolną.

1960 - Zmarł Harry Pollitt, brytyjski działacz komunistyczny. Współzałożyciel KP Wlk. Brytanii w 1920, od 1956 jej przewodniczący.

1969 - USA: Stonewall riots – nowojorskie zamieszki, które wybuchły na tle dyskryminacji mniejszości seksualnych po ataku policji na pub "Stonewall Inn". Zapoczątkowało to amerykański i światowy ruch walki o prawa mniejszości seksualnych.

1973 - Zmarł Earl Browder, przywódca Partii Komunistycznej USA w latach 1932-45.

1978 - Pierwszy Polak w kosmosie - w locie statku kosmicznego Sojuz 30 uczestniczył Mirosław Hermaszewski.

1993 - Irak: USA zbombardowały siedzibę irackiego wywiadu - na Bagdad spadły 23 pociski "Tomahawk".

2010 - Na Islandii zalegalizowano małżeństwa osób tej samej płci.

2010 - Umiarkowani członkowie partii Synaspismós opuścili koalicję SYRIZA i utworzyli partię Demokratyczna Lewica (DIMAR).

2013 - Kevin Rudd (ALP) został po raz drugi premierem Australii.

2019 - Socjaldemokratka Mette Frederiksen objęła urząd premiera Danii.

2020 - Zmarł Belaid Abdessalam, algierski polityk Frontu Wyzwolenia Narodowego, minister, premier Algierii (1992–1993)

?
Lewica.pl na Facebooku