Radosław S. Czarnecki: Co po turbokapitalizmie?

[2018-09-24 00:07:42]


Czym jest turbokapitalizm? To pojęcie stworzone przez konserwatywnego amerykańskiego ekonomistę, stratega, politologa i historyka, byłego doradcę prezydenta George’a Busha, konsultanta Departamentu Obrony USA oraz Centrum Analiz Strategicznych i Międzynarodowych w Waszyngtonie, Edwarda Luttwaka na przełomie XX i XXI wieku. Dziś mówimy po prostu o neoliberalizmie, czyli epoce której synonimem są zmiany zapoczątkowane w USA i Wielkiej Brytanii przez Ronalda Reagana i Margaret Thatcher, inspirowane ideologią i doktryną tzw. szkoły chicagowskiej (opartej o dorobek m.in. von Misesa, Friedmana i von Hayeka). Luttwak w swym słynnym dziele pt. „Turbokapitalizm - zwycięzcy i przegrani światowej gospodarki” porównuje turbokapitalizm vel neoliberalizm do uniwersalizmu radzieckiej gospodarki (i to w wersji stalinowskiej). Jego zdaniem oferuje on każdemu krajowi te same metody i zasady, ignorując wszelkie różnice społeczne, kulturowe, religijne, duchowe itd. Prywatyzować, deregulować, stosować outsourcing jak tylko możliwie szeroko, minimalizować koszty (przede wszystkim w przestrzeni kosztów zatrudnienia), rugować wszelkie zabezpieczenia socjalne i zdawać się na humory wolnego rynku i tzw. „dobrodziejów-przedsiębiorców”, gdyż to oni w swej łaskawości dają zatrudnienie. Państwo ma być jak firma – przede wszystkim zysk i dobre samopoczucie wspomnianego „dobrodzieja-przedsiębiorcy”. No, ewentualnie być nocnym stróżem, chroniąc własność prywatną właścicieli kapitału. I to słynne powiedzenie „córki sklepikarza zza rogu, ze śmieszną, pretensjonalną torebką”, premierującej onegdaj resztówką po imperium brytyjskim: nie ma alternatywy (z ang. TINA) . To wszystko tłumaczy podstawowe kanony tej nieludzkiej, zdehumanizowanej, ślepej na niuanse jakie niesie pluralistyczny świat doktryny. Tym jest właśnie turbokapitalizm vel neoliberalizm.

Kapitał lokowany ślepą ręką wolnego rynku w te jednostki, które przynoszą największe zyski tym samym pozostawia jako ugór, jako niezagospodarowane te pola ludzkiej działalności jakie nie przynoszą szybkiego i maksymalnego zysku, bądź są non prof”. A uprawianie tych pól, tych ugorów jest moralnym obowiązkiem, humanistycznym wyzwaniem, profesjonalną etyką i ambicją człowieczeństwa, ideałem ludzkiej solidarności. Tak było w złotym wieku kapitalizmu trzymanego na uwięzi przez państwo, jak cztery dekady powojennej historii Zachodu nazwał historyk brytyjski Eric Hobsbawm.

Co po turbokapitalizmie vel neoliberalizmie ? Jeśli nie pojawi się jakaś nowa ekonomia, jakieś nowe bardziej humanistyczne i zharmonizowane, a jednocześnie – racjonalne, rozumienie problematyki zglobalizowanej współczesności, to przyszłość należeć będzie do prawicowego populizmu, nacjonalizmu i zrewoltowanej ochlokracji. Esencją tych przewidywań jest zawsze bunt niewykształconych i wykluczonych mas przeciwko elitom, opiniom elit, ich wartościom i ich światom. Jest wielce prawdopodobne, że ów prawicowy populizm przyjmie (w zależności od lokalnych uwarunkowań postać quasi-faszyzmu – warto przypomnieć sobie 14 tez Umberto Eco z eseju „Wieczny faszyzm”) postać quasi-faszyzmu lub prawicowo-nacjonalistycznego autorytaryzmu.

Turbokapitalizm (neoliberalizm) bądź wolnorynkowe barbarzyństwo – takie jest najbardziej ogólne przesłanie tych rozważań.

Osnową debaty będą książki:
- Edward Luttwak, Turbokapitalizm – zwycięzcy i przegrani światowej gospodarki
- Przemysław Wielgosz, Opium globalizacji

Radosław S. Czarnecki


drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze


lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:



Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...


2 lipca:

1839 - Bunt niewolników na statku Amistad.

1840 - W Rzymie zmarł Bogdan Jański, pierwszy chronologicznie polski socjalista, saintsimonista.

1843 - W Cassino urodził się Antonio Labriola filozof, teoretyk marksizmu, działacz włoskiego ruchu robotniczego.

1923 - W Bninie urodziła się Wisława Szymborska, poetka, eseistka i krytyk literacki, tłumacz, felietonistka; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Umiejętności, laureatka literackiej Nagrody Nobla (1996).

1925 - Urodził się Patrice Lumumba, kongijski polityk lewicowy, pierwszy premier niepodległego Konga, obalony i zamordowany 1961.

1925 - Urodził się Medgar Evers, aktywista ruchu na rzecz praw obywatelskich czarnej ludności w USA; zamordowany w 1963.

1928 - W Wielkiej Brytanii kobiety, które ukończyły 21. rok życia otrzymały czynne i bierne prawo wyborcze.

1949 - Zmarł Georgi Dymitrow, bułgarski działacz komunistyczny. 1933 oskarżony przez nazistów o podpalenie Reichstagu. Uniewinniony. 1946 premier Bułgarii. 1948 sekretarz generalny BPK.

1964 - Prezydent USA Lyndon Johnson podpisał ustawę o swobodach obywatelskich dla Afroamerykanów. Dokument ten podpisał również Martin Luther King.

1976 - Zjednoczenie Wietnamu Północnego z Południowym i utrworzenie Socjalistycznej Republiki Wietnamu.

1979 - Przez uczestników ROPCiO z Krakowa został założony Ruch Porozumienia Polskich Socjalistów. Byli to: Krzysztof Bzdyl, Krzysztof Gąsiorowski, Stanisław Janik-Palczewski, Romana Kahl-Stachniewicz, Mieczysław Majdzik i Stanisław Tor.

2006 - W Managui zmarł Herty Lewites, lewicowy polityk nikaraguański, minister w sandinistowskim rządzie w latach 1979-90.


?
Lewica.pl na Facebooku