Kraków: 100 lat Nowej Huty

[2006-10-14 15:52:52]

W Krakowie ruszyły obchody 100-lecia Nowej Huty, którym towarzyszy bogaty program kulturalno-artystyczny. Co w tym dziwnego? To, że dzielnica w rzeczywistości ma dopiero 57 lat, więc ta okrągła rocznica to istna futurologia.

Nowa Huta rodziła się jako socrealistyczne miasto totalne. Zaplanowano ją na papierze, jako wysoko zorganizowany, niemal samowystarczalny organizm. Wytyczono wygodne, szerokie drogi, przecinające symetrycznie miasto na poszczególne osiedla. Pomyślano o podwórkach, sklepach, przedszkolach. Podobne są początki Wolfsburga, niemieckiego miasta przemysłowego, zbudowanego wraz z fabryką Volkswagena w 1938 r., a więc za czasów III Rzeszy.

Nowa Huta i Wolfsburg łączą się w artystycznym projekcie "Futuryzm Miast Przemysłowych". W sobotę odbyła się pierwsza jego odsłona. Na placu Centralnym stanęła instalacja "Taran" autorstwa Janka Simona. Wokół placu rozmieszczono billboardy "Nowa Huta - Zrób to sam". Niemiecka artystka Pia Lanzinger (na zdjęciu) zaprosiła zainteresowanych do miejskiej gry w "Lunapark Historii".

Można tu przeżyć robotnicze miasto we wszystkich fazach rozwoju – od stalinowskich początków po neoliberalną globalizację. – Jest rok 2050. Miasta już nie ma – mówiła Lanzinger podczas inauguracji swojego projektu. – Amerykańska agencja eventowa, która je wykupiła, uczyniła z niego Lunapark Historii, a mieszkańców zatrudniła do odgrywania roli ludności.

Projekt "Lunapark Nowa Huta" przy pomocy fikcyjnej retro perspektywy zwraca uwagę na trend przekształcania miast w kompleksy rozrywkowe, oparte na zasadach komercyjnej turystyki. Nie omija to miast, których powstanie ma źródła w byłych dyktaturach: stalinowskiej (jak Nowa Huta) czy nazistowskiej (jak Wolfsburg). - Wpisując się w tę tendencję, próbujemy ją wyprzedzić i obrócić jej logikę przeciw niej samej - wyjaśnia Lanzinger.

W ramach przyspieszonej setnej rocznicy odbędzie się jeszcze wiele innych wydarzeń artystycznych, wykładów i otwartych dyskusji. Organizatorom - grupie artystów, teoretyków i aktywistów społecznych - przyświeca ambitny cel: chcą spojrzeć na przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Nowej Huty i Wolfsburga z perspektywy ich stulecia. Poza wystawami i wydarzeniami w przestrzeni miejskiej artystyczne zestawienie obu miast zaprezentowane będzie w teatrze Łaźnia Nowa (os. Szkolne 25). Bardzo ciekawie zapowiada się otwarta debata na temat "Przyszłość pracy" (28-29 października w Bunkrze Sztuki, pl. Szczepański 3a). Dyskusji panelowych i wykładów wysłuchać będzie można w Instytucie Goethego (Rynek Główny 20).

Więcej informacji o projekcie: kliknij

Marek Tobolewski

drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze

lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:

Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...

28 czerwca:

1878 - W Maziarni k. Chełma urodził się Stanisław Brzozowski, polski filozof, pisarz, publicysta, krytyk teatralny i literacki; zwolennik materializmu dziejowego, który wprowadził marksizm do myśli polskiej.

1883 - W Krakowie urodził się Bolesław Drobner, polityk PPS, w czasie wojny więziony przez władze radzieckie, po wojnie pierwszy polski prezydent Wrocławia, poseł.

1892 - Urodził się Edward H. Carr, brytyjski historyk, dziennikarz i teoretyk stosunków międzynarodowych. marksista.

1896 - W Argentynie powstała Partia Socjalistyczna (Partido Socialista).

1900 - Urodził się Leon Kruczkowski, pisarz i publicysta. W okresie międzywojennym działacz lewicowy. Autor "Dlaczego jestem socjalistą?". Po wojnie - w PZPR.

1919 - Została powołana Międzynarodowa Organizacja Pracy.

1924 - Powstało przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe.

1929 - W Poznaniu urodził się Alfred Miodowicz, hutnik, działacz związkowy, polityk, poseł na Sejm PRL IX kadencji.

1936 - Śmiercią samobójczą zmarł Aleksander Berkman, amerykański działacz anarchistyczny.

1937 - Na łamach „Robotnika” ukazała się deklaracja Legionu Młodych-Frakcji o zaprzestaniu działalności i przystąpieniu do PPS.

1937 - W Wiedniu zmarł Max Adler, wybitny działacz ruchu robotniczego, czołowy przedstawiciel austromarksizmu.

1942 - Wincenty Markowski został przedstawicielem Polskich Socjalistów w Politycznym Komitecie Porozumiewawczym.

1948 - Wykluczenie Jugosławii z Kominformu.

1950 - Sejm PRL przyjął ustawę o powszechnej elektryfikacji wsi i osiedli.

1960 - Władze Kuby dokonały konfiskaty i nacjonalizacji amerykańskich rafinerii ropy naftowej zlokalizowanych na jej terytorium.

1967 - Izrael zaanektował należacą do Jordanii i zamieszkaną przez Palestyńczyków wschodnią część Jerozolimy. Okupuje ją do dziś.

1974 - W kopalni „Silesia” w Czechowicach-Dziedzicach doszło do wybuchu metanu – zginęło 34 górników.

2009 - W wyniku wojskowego zamachu stanu w Hondurasie od władzy odsunięto lewicowego prezydenta Manuela Zelayę.

2013 - Na placu Taksim w Stambule rozpoczął się antyrządowy protest, który ogarnął w następnych dniach inne miasta i regiony Turcji.

2020 - Zmarł Mimi Soltysik, amerykański polityk i muzyk, współprzewodniczący Socjalistycznej Partii USA

2020 - Zmarła Shen Jilan, chińska polityczka, delegatka do Ogólnochińskiego Zgromadzenie Przedstawicieli Ludowych (1954–2020)

?
Lewica.pl na Facebooku