Petycja o podjęcie prac nad wprowadzeniem maksymalnych cen za m² nieruchomości
Petycja dotyczaca podjęcia prac legislacyjnych nad wprowadzeniem maksymalnych cen za metr kwadratowy nieruchomości
Szanowni Państwo,
W trybie... [3]
John Paul: Obudź się Lewico!
Według oficjalnych danych Państwowej Komisji Wyborczej w wyborach z 7 kwietnia br. do Sejmików wojewódzkich Lewica osiągnęła wynik rzędu zaledwie... [25]
Tomasz S. Markiewka: Zielony Ład pogrąży "zwykłych ludzi"?
Nie dajcie sobie tego wmówić
Do niedawna głównym wrogiem reform klimatycznych były korporacje, które przez lata blokowały je dezinformacją i... [3]
Artur Troost: Reakcjonizm architektoniczny - zawoalowana ofensywa skrajnej prawicy
Szare klocki, szklane klatki, depresyjne budynki niszczące ludzkiego ducha – krytykom architektury nowoczesnej nie brakuje... [5]
Przemysław Wielgosz: Aksamitna rabacja?
W Polsce trwa uśmiechnięta czystka. A może nawet – kto wie? – aksamitna rabacja… Co prawda nie brak malkontentów,... [1]
Górska: Zachodnią lewicę charakteryzuje naiwny pacyfizm. W Razem jesteśmy realistami
Znaczna część zachodniej lewicy tkwi w przeświadczeniu, że trzeba możliwie szybko dogadać się z Rosją. My ciągle powtarzamy, że to niemożliwe,... [50]
Więcej...
Mariusz Urbanek: Wszechstronnie niewygodny Różewicz
W 10. rocznicę śmierci Tadeusza Różewicza przypominamy tekst o tym wybitnym poecie, dramaturgu, prozaiku i scenarzyście
Wierzę, że narody... [0]
B. Gajdzik, A. Janociński, A. Magiera: Jak się zakłada związek w instytucji kultury?
Andrzej Frączysty: Czym zajmuje się Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”? Czy to „tylko” teatr?
Bartosz Gajdzik: To... [0]
Lech Nijakowski: Koniec świata w popkulturze
My, interpretatorzy, wydobywamy z filmu dodatkowe sensy, ale ludzie idą do kina, żeby zobaczyć, jak zombie jedzą mózgi
Motyw „końca świata,... [0]
Tomasz S. Markiewka: Zapomniana sztuka wypoczynku
Publiczna propaganda czasu wolnego powinna polegać nie na wtłaczaniu nam jakiejś ideologicznej papki, ale stworzeniu przez państwo ogólnych warunków... [0]
Więcej...
Paweł Jędral: Diuna jak Palestyna
Zawłaszczenie kulturowe i orientalizacja pod zachodniego odbiorcę
Druga część filmowej „Diuny” to przyjemna, wyszlifowana pod gusta... [0]
Agnieszka Wiśniewska: Kos. Bohater z podręcznika, który został ziomkiem
„Kos” to kino zemsty. Okrutnej. A właściwie dwóch – chłopów na panach oraz Polaków na uciskających ich Rosjanach. Jest rok 1794,... [0]
Galopujący Major: "1670" - serial, który może odmienić polską telewizję
Żarty z teorii skapywania, dziedziczenia majątku, obniżania podatków, chciwości, niechęci do redystrybucji – to wszystko jest pewną... [1]
Jarosław Pietrzak: Napoleon, któremu o nic nie chodziło
Najdziwniejsze w Napoleonie Ridleya Scotta jest to, że jest to film całkowicie wypłukany z polityki.
Nie należę do tych, którym nic się w tym... [0]
Więcej...
Zugaj: Ruskie i Paliaki w satyrze
[2009-05-29 13:42:35]
O Rosji od 1989 r. pisze się albo źle, albo wcale. Na szczęście od niedawna polska nauka i publicystyka uwalnia się od fobii i kompleksów związanych z naszym kiedyś wschodnim, a obecnie północnym sąsiadem (po rozpadzie ZSRR Polska graniczy z Federacją Rosyjską jedynie przez obwód kaliningradzki). Przykładem rozwijania współpracy, a jednocześnie chęci nauczenia się czegoś o sobie i o wspólnej przeszłości, jest praca profesorów Andrzeja de Lazariego i Olega Riabowa pod tytułem "Polacy i Rosjanie we wzajemnej karykaturze".
Książka powstała w następstwie międzynarodowego projektu badawczego "Wzajemne uprzedzenia Polaków i Rosjan" realizowanego w latach 2001-2004 pod kierownictwem prof. de Lazariego. Przeanalizowano około tysiąca rysunków satyrycznych powstałych w Polsce i Rosji/Związku Radzieckim od końca XVIII w. do roku 2006. Ukazują one stereotypy, sądy, sympatie i antypatie obu narodów względem siebie i czasem względem innych partnerów europejskich (najczęściej Niemiec). Najobszerniej prezentowana jest twórczość z okresu od początku XIX w. do roku 1939. Po II wojnie światowej polskie karykatury na temat ZSRR ukazywały się jedynie w prasie podziemnej, natomiast radziecka satyra dotyczyła głównie polskiego rządu na uchodźstwie i antykomunistycznej emigracji. Po upadku ZSRR karykatury ukazywały się bardzo rzadko. Polska i Rosja jak tylko mogą, próbują nie zauważać się nawzajem.
Z karykatur rosyjskich i radzieckich wyłania się obraz typowego Polaka: wąsy, kontusz, czapka konfederatka, przerośnięty honor, służalczość wobec Zachodu i zamiłowanie do anarchii. Polska satyra widzi Rosjanina noszącego wielką futrzaną czapkę, silnie związanego kulturowo z Azją, ciemiężonego przez władzę, ale gotowego ciemiężyć słabsze narody. Stereotypowy "Ruski" jest wiecznie pijany, wściekły i owładnięty żądzą zniewolenia i zagłady Polski. Rosjanie są w karykaturze biedni i zacofani cywilizacyjnie. Polacy to megalomani i awanturnicy. Różnych drobniejszych przywar jest oczywiście dużo więcej po obu stronach. W ten sposób wyrażane są wzajemne żale i pretensje, które nagromadziły się przez wieki wspólnej historii.
De Lazari i Riabow przedstawiają czytelnikowi jedynie skromny wycinek przeanalizowanych prac, lecz nawet ten niewielki procent (w książce zamieszczono 120 rysunków) pokazuje źródła dzisiejszych animozji między Polską a Rosją. Rysunki czasem celnie wytykają konkretne wady lub błędy, a czasem wyrażają jedynie nienawiść i ksenofobię rysownika lub wydawcy.
Publikacja "Polacy i Rosjanie we wzajemnej karykaturze" jest dobrym materiałem pomocniczym przy poznawaniu historii stosunków polsko-rosyjskich. Książka uzupełnia wiedzę podręcznikową o obraz nastrojów społecznych, w tym o pomijane często subiektywne opinie przeciętnych obywateli - odbiorców satyry. Nawet brak satyry w pewnych okresach jest bardzo wymowny.
Wybór rysunków poprzedza opracowanie i analiza wybranych przykładów. To pozwala czytelnikom mniej zorientowanym w kulturze i historii Rosji zrozumieć delikatne aluzje, zarówno ze strony polskiej, jak i rosyjskiej. Taką samą rolę książka odgrywa w Rosji (najpierw została wydana po rosyjsku, następnie przetłumaczona na polski). Zapewne właśnie w tłumaczeniu pojawiła się niepokojąca tendencja do używania kalki językowej w nazewnictwie Związku Radzieckiego i wszystkiego, co z nim związane. Tłumaczka wprowadza skrót "ZSRS" zamiast "ZSRR" i przymiotnik "sowiecki" zamiast "radziecki". Takie przeinaczenia pojawiają się od jakiegoś czasu w dyskursie antyrosyjskim w mediach, jednak tego rodzaju terminologia w pracy stawiającej sobie za cel demaskowanie stereotypów i przeciwdziałanie ksenofobii jest - delikatnie mówiąc - paradoksalna.
Historia stosunków polsko-rosyjskich jest skomplikowana i burzliwa, jak często bywa między sąsiadującymi państwami. W tym przypadku dochodzi problem przynależności dwóch słowiańskich narodów do stojących do siebie w opozycji kręgów kulturowych Wschodu i Zachodu. W ostatnim stuleciu Polska była najpierw mocno niechętna Rosji, później nastąpił okres ścisłej, acz niekoniecznie pożądanej współpracy. Po 1989 r. znów zapanowała obopólna niechęć, jeśli nie wrogość. Obecnie powoli oswajamy się z Rosją na nowo, zapewne również Rosja oswaja się z nami. Polacy i Rosjanie (szczególnie młodzi, wolni od doświadczeń poprzedniego systemu) uczą się patrzeć na siebie bez wrogości, ale i bez wymuszonego bezkrytycznego uwielbienia. Książka profesorów de Lazariego i Riabowa pomaga - poprzez pokazanie i ośmieszenie dawnych stereotypów - zrozumieć i polubić się nawzajem.
Andrzej de Lazari, Oleg Riabow, "Polacy i Rosjanie we wzajemnej karykaturze", Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2008, s. 153.
Andrzej Zugaj
Recenzja ukazała się w tygodniku "Przegląd".
|
lewica.pl w telefonie
Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:
-
1 Maja - demonstracja z okazji Święta Ludzi Pracy!
- Warszawa, rondo de Gaulle'a
- 1 maja (środa), godz. 11.00
-
Przyjdź na Weekend Antykapitalizmu 2024 – 24-26 maja w Warszawie
- Warszawa, ul. Długa 29, I piętro, sala 116 (blisko stacji metra Ratusz)
- 24-26 maja
-
Poszukuję
-
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
- Discord
- Teraz
-
Historia Czerwona
-
Discord Sejm RP
- Polska
- Teraz
-
Szukam książki
-
Poszukuję książek
-
"PPS dlaczego się nie udało" - kupię!!!
- Lca
-
Podpisz apel przeciwko wprowadzeniu klauzuli sumienia w aptekach
- https://naszademokracja.pl/petitions/stop-bezprawnemu-ograniczaniu-dostepu-do-antykoncepcji-1
Więcej ogłoszeń...
3 maja:
1849 - W Dreźnie wybuchło powstanie pod wodzą Michaiła Bakunina.
1891 - W Krakowie urodził się związany z lewicą awangardowy poeta Tadeusz Peiper.
1921 - Urodził się Vasco dos Santos Gonçalves, premier Portugalii w latach 1974-1975 (po rewolucji goździków); przeprowadził upaństwowienie banków i towarzystw ubezpieczeniowych.
1936 - Front Ludowy wygrał wybory parlamentarne we Francji.
1969 - USA: Policja zatrzymała 12 tys. uczestników demonstracji przeciwko wojnie w Wietnamie.
1974 - Powstała centrolewicowa Portugalska Demokratyczna Partia Pracy (PTDP); pierwsza partią polityczną ustworzoną po Rewolucji Goździków.
2002 - Zmarła Barbara Castle, brytyjska polityczka Partii Pracy.
?