Kraków: Obchody wydarzeń z 1923 roku

[2009-11-10 00:14:00]

Zapaleniem zniczy na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie przy mogile poległych 6 listopada 1923 roku w wyniku tzw. wydarzeń krakowskich rozpoczęła się seria imprez organizowanych przez miejscową organizację Młodych Socjalistów i Polską Partią Socjalistyczną poświęconych historii i współczesności socjalizmu.

W centrum miasta odbyła się także rekonstrukcja zdarzeń z tamtego czasu przeprowadzona przez grupę teatralną ELOE i MS u zbiegu ul. Szewskiej i Dunajewskiego. Aktorzy odtworzyli starcia wojska z demonstrantami i scenę przejęcia przez nich samochodu pancernego.

Ważnym elementem tego dnia była konferencja pod hasłem "Socjalizm Wczoraj i Dziś" zorganizowana przez krakowski MS. Gościem honorowym spotkania był Grzegorz Ilnicki, wiceprzewodniczący Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej, swoimi uwagami dzieli się z zebranymi m.in. prof. Marek Waldenberg (UJ), historyk doktryn politycznych i prawnych, dr Andrzej Gajzler, przewodniczący Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego w Krakowie, Maciej Janik, historyk (UJ) a Bartosz Zawisza (MS) przypomniał tradycje "czerwonego harcerstwa".

To było bardzo udane spotkanie - stwierdził kuźniczanin, Jan Guntner znany aktor starszego pokolenia. Nie spodziewałem się takiego wysokiego poziomu dyskusji w tym, w ogromnej większości, młodzieżowym środowisku, cieszy też zapał ludzi, którzy jak pierwsi socjaliści patrzą w przyszłość z nadzieją na lepszy, sprawiedliwszy świat - powiedział.

Protesty robotnicze w Krakowie były odpowiedzią na dramatyczną sytuacje ekonomiczną robotników, bezrobocie i drakońskie posunięcia rządu, w tym militaryzację kolei, 5 listopada 1923 roku Centralny Komitet Wykonawczy PPS w porozumieniu z Centralną Komisją Związków Zawodowych ogłosiły strajk generalny w całym kraju. W Krakowie, w wyniku tego wezwania, stanęły tramwaje, zamilkły telefony, a wieczorem miasto pozbawione światła pogrążyło się w ciemnościach. 6 listopada rankiem pod blokowanym przez wojsko Domem Robotniczym przy ul. Dunajewskiego, zgromadziły się tłumy. Doszło do starć z wojskiem i policją. Konie wysłanych przeciw robotnikom ułanów ślizgały się i padały na bruk, a w stronę wojska padły strzały. Zbuntowani opanowali miasto a w ich ręce wpadło ponad 200 karabinów, 8 karabinów maszynowych i samochód pancerny. Zginęło 18 demonstrantów i 14 żołnierzy a rannych, po obu stronach, były setki.

Filip Ratkowski


drukuj poleć znajomym poprzedni tekst następny tekst zobacz komentarze


lewica.pl w telefonie

Czytaj nasze teksty za pośrednictwem aplikacji LewicaPL dla Androida:



Wsparcie na rzecz funkcjonowania projektu Czerwony Goździk
https://zrzutka.pl/evh9hv
Do 18 maja
Warszawska Socjalistyczna Grupa Dyskusyjno-Czytelnicza
Warszawa, Jazdów 5A/4, część na górze
od 25.10.2024, co tydzień o 17 w piątek
Fotograf szuka pracy (Krk małopolska)
Kraków
Socialists/communists in Krakow?
Krakow
Poszukuję
Partia lewicowa na symulatorze politycznym
Discord
Teraz
Historia Czerwona
Discord Sejm RP
Polska
Teraz
Szukam książki
Poszukuję książek

Więcej ogłoszeń...


2 lipca:

1839 - Bunt niewolników na statku Amistad.

1840 - W Rzymie zmarł Bogdan Jański, pierwszy chronologicznie polski socjalista, saintsimonista.

1843 - W Cassino urodził się Antonio Labriola filozof, teoretyk marksizmu, działacz włoskiego ruchu robotniczego.

1923 - W Bninie urodziła się Wisława Szymborska, poetka, eseistka i krytyk literacki, tłumacz, felietonistka; członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich i Polskiej Akademii Umiejętności, laureatka literackiej Nagrody Nobla (1996).

1925 - Urodził się Patrice Lumumba, kongijski polityk lewicowy, pierwszy premier niepodległego Konga, obalony i zamordowany 1961.

1925 - Urodził się Medgar Evers, aktywista ruchu na rzecz praw obywatelskich czarnej ludności w USA; zamordowany w 1963.

1928 - W Wielkiej Brytanii kobiety, które ukończyły 21. rok życia otrzymały czynne i bierne prawo wyborcze.

1949 - Zmarł Georgi Dymitrow, bułgarski działacz komunistyczny. 1933 oskarżony przez nazistów o podpalenie Reichstagu. Uniewinniony. 1946 premier Bułgarii. 1948 sekretarz generalny BPK.

1964 - Prezydent USA Lyndon Johnson podpisał ustawę o swobodach obywatelskich dla Afroamerykanów. Dokument ten podpisał również Martin Luther King.

1976 - Zjednoczenie Wietnamu Północnego z Południowym i utrworzenie Socjalistycznej Republiki Wietnamu.

1979 - Przez uczestników ROPCiO z Krakowa został założony Ruch Porozumienia Polskich Socjalistów. Byli to: Krzysztof Bzdyl, Krzysztof Gąsiorowski, Stanisław Janik-Palczewski, Romana Kahl-Stachniewicz, Mieczysław Majdzik i Stanisław Tor.

2006 - W Managui zmarł Herty Lewites, lewicowy polityk nikaraguański, minister w sandinistowskim rządzie w latach 1979-90.


?
Lewica.pl na Facebooku