Prometeusz i Homolka
2013-08-02 14:22:58
Co ma zrobić prostoduszny rodzic lub wychowawca, poszukujący książek pedagogicznych mówiących, jak wychować działacza społecznego lub politycznego, niekoniecznie zaś wybijającego się korposzczura?
Kiedy ponad pięć lat temu w tym blogu, w tekście „Od przedszkola do ngo” narzekałam na współczesne podręczniki do wychowania dzieci, które pomijają wychowanie do ról społecznych innych niż rola zdolnego ucznia, studenta i pracownika, pominęłam jednego z polskich pedagogów, który, owszem, tematem się zajmuje. Mowa o urodzonym w roku 1936 Jacku Nawrocie, autorze kilku książek o wychowaniu i paru pozycji beletrystycznych.
Jacek Nawrot raczej nie może służyć za wzór zaangażowania politycznego – jak sam pisze, w okresie rewolucji solidarnościowej i po niej również bardziej interesował go los wychowawcy w ustroju socjalistycznym bądź kapitalistycznym, niż przemiany świata. W wydanej w połowie lat 70. książce dla rodziców „No coś ty, tata”, zapewnia swego dorastającego synka: „Czasy mamy spokojne. Che Guevarą i tak nie będziesz”. Synek siedzi i gapi się w telewizor a tata hamletyzuje, że nie wie, jak to zrobić, by synek „żył naprawdę”. Być może nietaktowne byłoby pytać autora, czy w kilka lat później również obawiał się, że synek nie ma szans znaleźć żadnej prawdziwej przygody w realnym życiu – nie dlatego, że nie chce, ale dlatego, że przygód w otaczającym świecie brak.
A jednak pana Jacka interesuje los wychowanków w przyszłości, także ich zaangażowanie społeczne i polityczne. Rozróżnieniu między drobnomieszczańskim ideałem, nazywanym „Homolką” a Prometeuszem, niekoniecznie na niwie politycznej, ale również, poświęca sporą część książki wydanej na początku lat 90. „Cztery wymiary Homolteusza”. Stara się podpowiedzieć, jak wychować Prometeusza. Można sarkać na naiwne uproszczenie wynikłe z podziału ludzkości na te dwa typy: Prometeuszy i Homolków, ale nie sposób odmówić autorowi namysłu nad rzeczywistością, który podpowiada, jak wpatrywanie się przez brzdąca w zamarznięte błoto w kałuży pomaga kształtować kulturę seksualną w wieku nastoletnim.

poprzedninastępny komentarze